[ Pobierz całość w formacie PDF ]

251
Stwierdził m.in.:  Szkolnictwem żydowskim tworzymy getto, nauczanie przedmiotów ogólnych w języku
żydowskim jest antypedagogiczne. Szkolnictwo powinno być przystosowane do rzeczywistości . Por. AAN, KC
PPR, 295/IX-407, Dyskusja na naradzie partyjnej 25 X 1948 r., k. 67.
252
AAN, KC PPR, 295/IX-407, Dyskusja na naradzie partyjnej 25 X 1948 r., k. 65.
253
AAN, MAP, 788, Informacje Zespołu PZPR CK%7łP (25 IV 1949 r.), k. 218.
254
AAN, MAP, 796, Notatka dotycząca likwidacji Agencji %7łydowskiej i Pal-Amtu w Polsce, k. 3.
państwo żydowskie nie stoi w sprzeczności z ideologicznymi zasadami PPR. Wobec tego
jednak, że w Polsce Ludowej istnieją wszystkie warunki całkowitego rozwiązania kwestii
żydowskiej, PPR nie zaleca i nie będzie organizować wyjazdów. Dopuszczono jednocześnie
255
wyrażenie indywidualnej zgody na wyjazd tym, którzy zdecydowali się wyjechać .
Powyższe tendencje były z niepokojem obserwowane w środowisku żydowskim. W
sprawozdaniach Frakcji PPR odnotowywano pogarszające się nastroje społeczne, nawet - jak
podkreślano - w kręgach partyjnych rzemieślników. Pisano o  nastrojach likwidatorskich w
sferach rzemiosła i prywatnej inicjatywy. Wśród %7łydów - zwłaszcza tych związanych z
ugrupowaniami syjonistycznymi - pojawiła się teza o nadchodzącej  czerwonej asymilacji 256
. Komuniści żydowscy nie mieli rzeczowych argumentów dla przeciwstawienia się zarzutom
swych oponentów. Wśród partyjnych, zwłaszcza tych nowo przyjmowanych do partii, istniały
postawy zniechęcenia.
W dniach 26-27 II 1949 r. odbył się zjazd delegatów K%7ł i instytucji społecznych 257. Był on
wcześniej starannie przygotowany. Przedstawiciele ugrupowań syjonistycznych byli
zdominowani przez delegatów reprezentujących opcję prokomunistyczną 258. J. Aazebnik
mógł napisać zgodnie z prawdą, iż  kierownictwo zjazdu spoczywało w rękach naszych
towarzyszy . To gremium przyjęło decyzje oznaczające likwidację  klucza partyjnego w
obsadzie stanowisk w K%7ł. W referacie sprawozdawczym CK%7łP wskazano wyraznie na
ideowo-polityczne przewartościowania w kraju 259.
Wkrótce po omówionym wyżej zjezdzie KZ - 13 IV 1949 r. - nastąpiła też zmiana na
stanowisku przewodniczącego CK%7łP. A. Bermana zastąpił PZPR-owiec G. Smolar 260. Nowy
przewodniczący w referacie przedstawionym na tym plenum wypowiedział się za
255
Działalność Władysława Gomułki. Fakty, wspomnienia, opinie, wybór i opracowanie W. Namiotkiewicz,
Warszawa 1985, s. 489.
256
APA, KA PZPR, WO, 34/VI/103, Protokół posiedzenia Frakcji PPR z 7 X 1948 r., npag.
257
AAN, MAP, 786, Notatka służbowa J. Aazebnika dla KC PZPR z 2 III 1949 r., k. 84; N. Sztrochman, W
obliczu reorganizacji Komitetów %7łydowskich,  Opinia nr 25/26 II 1949, s. 3.
258
Na lutowym zjezdzie CK%7łP na 267 delegatów było: 169 członków PZPR, 29 - Zjednoczonej Partii
Robotniczej Poalej Syjon, 20  ogólnych syjonistów (głównie z Ichudu), 8 z Haszomer Hacair, 2 z Mapaj, 2 z
przedstawicieli %7łydów religijnych i 37 bezpartyjnych (najprawdopodobniej przeważnie związanych z opcją
prokomunistyczną). Por. AAN, MAP, 788, Informacja Zespołu PZPR... (25 IV 1949 r.), k. 220.
259
Stwierdzano tam:  Jedynie słuszna droga do socjalizmu, oparta na doświadczeniach Związku Radzieckiego i
jego wszechstronnej pomocy, przystosowana do rodzimych warunków polskiej ludowej demokracji, jest również
drogą żydowskich mas pracujących do socjalizmu. Nie ma i nie może być oddzielnej żydowskiej drogi do
socjalizmu, podobnie jak nie ma żydowskiego socjalizmu w ogólności. Jest natomiast wspólnota interesów
klasowych wszystkich pracujących polskich i żydowskich ludzi pracy i wspólna walka o budowę socjalizmu u
nas  w kraju . Por. AAN, KC PZPR, 237/V-98, Sprawozdanie z działalności CK%7łP za okres od X 1947 r. do II
1949 r., k. 59.
260
Od wiosny 1949 r. w składzie CK%7łP było 7 członków PZPR, 2 %7łydowskiej Partii Robotniczej i po jednym z
Ichudu i Mizrachi. Byli to: G. Smolar (PZPR)  przewodniczący, A. Berman (%7łPR)- wiceprzewodniczący, Julian
Aazebnik (PZPR) - sekretarz generalny oraz Marek Bitter, S. Zachariasz, Dawid Sfard, Paweł Zelicki, Salo
Fiszgrund (wszyscy PZPR), Herman Parnas (Ichud), dr Dawid Kahane (Mizrachi, w 1949 r. wyemigrował z
Polski), Stefan Grajek (%7łPR).
finansowaniem instytucji żydowskich przez państwo i przekształceniem K%7ł w wyłącznie
społeczne instytucje,  mające na celu pomoc przy kierowaniu inicjatywą społeczną i energią
dla dobra budownictwa socjalistycznego, uwzględniając przy tym swoistość form
charakterystycznych dla środowiska żydowskiego 261. W miejsce likwidowanych Wydziałów
CK%7łP ( i lokalnych K%7ł) miałyby  jego zdaniem  powstać komisje społeczne, zajmujące się
danym działem pracy. Za ważne uznał on to, aby komisje te próbowały zastępować organów
państwa bądz samorządu. Jednocześnie G. Smolar odrzucał opinie rozpowszechniane na
zachodzie,  o rzekomym zaniku i zamieraniu naszych instytucji i zakładów 262. W poglądach
tych znalezć można zapowiedz przekształceń organizacyjnych, zrealizowanych w
pazdzierniku 1950 r. (powstanie TSK%7ł).
Zgodnie z przyjętymi w lutym 1949 r. zasadami, w nowo wybranych zarządach WK%7ł
zdecydowaną przewagę zdobyli komuniści. Przeciętnie 70-75 % delegatów na konferencje
wojewódzkie i zjazd krajowy reprezentowało PZPR, bezpartyjni i syjoniści  25-30 % 263. W
przyjmowanych na wspomnianych konferencjach WK%7ł rezolucjach opowiadano się za
 wzmożeniem walki z reakcyjnymi elementami w żydowskim społeczeństwie oraz
przeciwstawiano się  separatystycznym tendencjom przez silne związanie z polską ludnością [ Pobierz całość w formacie PDF ]

  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • supermarket.pev.pl
  •