[ Pobierz całość w formacie PDF ]

39. Między innymi dziwiły ludzi dwie w nim wady: roztargnienie i
brak rozwagi lub, że użyję greckich wyrazów:  i  120. Po
wykonaniu wyroku śmierci na Messalinie, gdy zasiadł do stołu, zaraz
zapytał,  dlaczego pani nie przychodzi" 121. Wielu spośród tych, których
śmiercią ukarał, następnego zaraz dnia wzywać kazał na naradę i na grę
w kości oraz przez gońca udzielał nagany za spóznienie jako zbyt opie-
szałym. Mając zamiar wbrew prawu przyrodzonemu pojąć Agryppinę za
żonę, nie przestawał we wszystkich swoich przemówieniach nazywać jej
oficjalnie  swą córką, wychowanką, wyhodowaną na jego łonie od
122
urodzenia". Gdy chciał usynowić Nerona - jakby samo to za mało
było godne nagany, że mając już dorosłego syna usynawia pasierba -
oświadczał publicznie, i to nieraz, że  nikt nigdy nie wszedł do rodu
klaudyjskiego przez adoptację".
40. W rozmowie i zachowaniu okazywał często tak wielką
nieuwagę, że można było przypuszczać, iż nie wie ani zastanawia się,
kim jest, do kogo mówi, ani kiedy, ani gdzie. Gdy rozpatrywano sprawę
rzezników i sprzedawców wina, wykrzyknął w kurii:  Pytam was, kto
może żyć bez kawałka kiełbasy?" Następnie opisał zasobność dawnych
oberż, gdzie niegdyś zwykł także on sam szukać wina. W związku z
osobą pewnego kandydata na kwesturę podał jako okoliczność
świadczącą na jego korzyść fakt, iż  ojciec owego kandydata dał mu w
czasie choroby w odpowiedniej chwili zimnej wody". Przedstawiwszy w
senacie jako świadka pewną kobietę, rzekł:  Oto wyzwolenica i
pokojowa mojej matki, lecz mnie zawsze uważała za swego pana.
Powiedziałem o tym dlatego, że dotychczas jeszcze są w moim domu
tacy, którzy mnie nie uważają za swego pana". Gdy mieszkańcy Ostii
prosili go o coś przed jego trybunałem w imieniu swego miasta,
wybuchnął gniewem i zawołał, że  nie ma żadnego powodu, aby miał
ich sobie zobowiązywać. Kto jak kto, ale on jest człowiekiem wolnym".
Oto jego codzienne i stale, w każdej godzinie i chwili używane zwroty:
 Cóż to, czy wydaje ci się Telegeniuszem?", albo po grecku:  Gadaj
sobie, byłeś mnie nie ruszał", oraz wiele takich zwrotów nieprzystojnych
nawet dla człowieka prywatnego, cóż dopiero dla pryncepsa, nie
pozbawionego swady krasomówczej i wykształcenia, oddanego z
zapałem sztukom wyzwolonym.
41. Już w czasach swej młodości pod wpływem zachęty T.
Liwiusza, przy pomocy Sulpicjusza Flawusa zaczął pisać. Gdy po raz
pierwszy wystąpił wobec licznego grona, z trudem doczytał do końca,
sam działając ochładzająco na zainteresowanie słuchaczy. Oto na
początku recytacji załamało się wiele siedzeń pod ciężarem jakiegoś
grubasa i powstał z tego powodu ogólny śmiech. Klaudiusz jeszcze
długo potem, choć już zapanował spokój, nie mógł się powstrzymać od
tego, żeby od czasu do czasu nie wspomnieć na nowo o zajściu i nie
wywołać znowu wybuchów śmiechu. W czasie pryncypatu pisał bardzo
wiele oraz nieustannie dawał swe utwory do publicznego odczytywania.
Zaczął swe dzieło historyczne od śmierci dyktatora Cezara. Wnet
przerzucił się do opisu pózniejszych czasów i zaczął od okresu
pokojowego po wojnach domowych. Zauważył bowiem, że częste uwagi
matki i babki 123 krępują jego swobodę i nie pozwalają mu pisać zgodnie
z prawdą o czasach poprzednich. Pozostawił dwie księgi pierwotnego
124
tematu, czterdzieści jeden - pózniejszego . Napisał autobiografię O
swoim życiu w ośmiu tomach, mało dorzecznie, choć wykwintnie. Ułożył
125
dosyć uczenie Obronę Cycerona przeciw dziełu Asiniusza Gallusa .
Wymyślił także trzy nowe litery i dodał do liczby dawnych liter jako
najbardziej konieczne126. Jeszcze jako osoba prywatna wydał dzieło
jednotomowe o potrzebie ich użycia. Jako prynceps i łatwością uzyskał
wprowadzenie ich w ogólne użycie na równi z dotychczasowym
alfabetem. Istnieją dotychczas zabytki takiego pisma w wielu książkach,
dziennikach państwowych i napisach pomnikowych.
42. Nie mniej gorliwie zajmował się literaturą grecką; przy każdej
sposobności świadczył publicznie swą miłość do tego języka i składał
hołd jego doskonałemu pięknu. Pewnemu barbarzyńcy, który
przemawiał po grecku i po łacinie, rzekł:  Ponieważ jesteś tak obeznany
z naszymi obydwoma językami..." Polecając opiece senatu prowincję
Achaję, rzekł, że  ta prowincja miła mu jest dzięki wspólnocie
zainteresowań kulturalnych" (Grecji i Rzymu). Często w senacie posłom
odpowiadał z miejsca dłuższym przemówieniem po grecku. Nawet w
trybunale sądząc przytaczał wiersze Homera. Ilekroć zemścił się na
swoim wrogu lub spiskowcu, dawał zawsze takie hasło trybunowi na
warcie, pytającemu o nie wedle zwyczaju:
Męża odpędzić, gdy pierwszy obrazić zamierzy.
(Horn. //. XXIV 369; Od. XXI 133)
Wreszcie napisał dwa greckie dzieła historyczne: w dwudziestu księgach
dzieje Tyrreńczyków 127 i w ośmiu - Kartagińczyków 128. Ze względu na
te prace do dawnego Muzeum 129 w Aleksandrii dodano nowe, nazwane
od jego imienia. Postanowiono, aby odtąd corocznie, w dniach
oznaczonych, jak gdyby w sali odczytowej, zmieniając lektora do każdej
księgi, w jednym odczytywano w całości dzieje Tyrreńczyków, w
drugim - Kartagińczyków.
43. Przy końcu życia jawnie i nieraz okazywał żal z powodu swego
małżeństwa z Agryppiną i usynowienia Nerona. Oto gdy na przykład
wyzwoleńcy z uznaniem wspominali rozprawę sądową, w której dnia
poprzedniego skazał pewną oskarżoną o cudzołóstwo, głośno rzucił
słowa, że  jemu przypadły w udziale od losu wszystkie małżonki
wprawdzie rozpustne, ale nie bezkarne". Zaraz potem spotkawszy [ Pobierz całość w formacie PDF ]

  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • supermarket.pev.pl
  •